Hani, belki, üç cümleye dördüncüsü eklenir, bizim her gün içinde yaşamaktan pek de önemsemediğimiz bilgiler sizin Rusya dağarcığınıza birkaç kırıntı katar diye satırbaşlarıyla 'hayatın içinden' mevzuları anlatalım kısa kısa:
Moskova'da evsahibi olmak da, kiracı olmak da ateşten gömlek... Satın almak isterseniz dairelerin ortalama metrekare satış fiyatı 5 bin 400 dolar. Yani 100 metrekare daireye ki, Moskova ölçeğinde bu oldukça ferah bir alan, ilk elden yarım milyon dolar bayılmalısınız. Unutmayın: Moskova'da evler sadece penceresi ve dış kapısı takılı veriliyor. İçinde ne zemin, ne duvar, ne tesisat, ne boya var! Şaka değil; hepsini sıfırdan kendiniz yaptırıyorsunuz ve üste en az 100 bin dolar daha harcıyorsunuz. Kiralamak isterseniz merkezde, eli ayağı düzgün, 70-80 metrekare, iki odalı bir daire 3 bin dolardan başlıyor. Aylık geliri 5 bin dolardan az olan, kendi evi yoksa Moskova'da ortadirek hayat sürebiliyor, banliyölerde yaşayabiliyor. Yerli halkın çoğu, kendi evinin sahibi olduğu için yırtıyor.
Devletin kasası dolu. Merkez Bankası rezervleri 530 milyar doları buldu. Ama paralar kepçeyle geliyor, kaşıkla harcanıyor. Çünkü enflasyon korkusu bacayı sardı. İlk dört ayda fiyatlar yüzde 6.3 arttı. Kremlin, Duma ve devlet başkanlığı seçimleri öncesi oy kaybetmemek için temel gıda maddelerinde devlet zoruyla fiyatları dondurdu, ama o da fayda etmedi. 'Serbest piyasa' devlet sopasından anlamıyor. Ham petrol fiyatlarındaki artış sözde devletin kasasını dolduruyor, ama iç piyasada da fiyatlar coştu. Birkaç yıl önce benzinin litresi 30 senti geçmezdi, şimdi bir doları devirdi. Türkiye'ye kıyasla cennet, ama Ruslar 'cehennem' diyor.
Araba fiyatları tam tersine: Vergiler çok düşük olduğundan Rusya lüks oto galerisine döndü. 40-50 bin dolara birkaç yıllık en gözde araba, cipleri alabilirsiniz, Lexus, BMW dahil. Türkiye'deki galerilerde 120 bin küsur avro etiket konan VW Touareg'ler, burada en fazla 60-70 bin dolar. Ev almaya gücü yetmeyen de, şahlanan ekonomiden kendisine düşen payı arabaya yatırıyor.
Maaşlar, gelirler hızla artıyor. Ülke çapında ortalama aylık gelir 700 doları buldu. 2000'de bir aylık maaşla 201 litre benzin alınabiliyordu, bugün 720 litre... Başkent Moskova'da gelir ortalamasının 1500 doları aştığı söyleniyor. Resmi maaşı 1000 doları aşanların oranı yüzde 10'a yakın. Ama aslında bu kat be kat fazla. Forbes'e 100 milyarder sokan Rusya için bunlar normal veriler. Ama hayat korkunç pahalı. İki kişi pizza yeseniz 100 dolar hesap geliyor. Gelir de yüksek gider de. Haydan gelen huya gidiyor.
En büyük sorun demografik. 141 milyonluk nüfusun 2050'de 121 milyona düşmesi bekleniyor.
Bir yandan ekonomi yılda yüzde 8-9 büyüyor, muazzam işgücü açığı var. Öbür yandan nüfus azalıyor. Gerçi hükümet ikinci çocuğu yapan aileye 10 bin dolardan fazla teşvik primi veriyor, doğumlar artıyor, ama hala ölüm hızı daha fazla. İşgücü açığını kapatmanın pratikte tek yolu göçmenler. Ama Rusya, yabancı göçmenlerin yaratacağı sosyal sorunlar yüzünden frene basıyor.
İlk hedef BDT ülkelerindeki Rusları ülkeye çekmek. 1998'de yüzde 13 olan işsiz sayısı şu an yüzde 6'nın altında. Ülkede 7-10 milyon arasında yasadışı işçi çalışıyor. Bunların çoğu Tacikistan, Özbekistan gibi BDT ülkelerinden.
Ekonomi büyüyüp nüfus azalınca, kalifiye elemanlar kıymete biniyor. Maaşlar uçuyor. Verimlilik aynı hızla artmıyor. Şirketler bu yoklukta personel seçemiyor, aksine çalışanlar son derece kaprisli şekilde kendine uygun işi, şirketi seçiyor.
Yani Rusya'dan skandal haberleri dışında böyle sıkıcı notlar da var. Başlıktaki 'kız unusuru' mu nerede? Şurubu içsin diye çocuklara verilen şeker misaliydi o. Yerimiz kalmadı. Belki bir başka sefere!
4.5.2008
kaynak
http://www.turkrus.com/content/view/8036/169/
Yorumlar
Yorum Gönder