Dünya ekonomisinin büyüklüğü 60 trilyon dolar, türev ürünlerin miktarı ise 120 trilyon dolar. İşte bir çöküşün hikayesi ve dünyayı bekleyen riskler
10.10.2008 11:46
Kapitalist sistemi alt üst eden, dev bankaları çöküşe sürükleyen krize yönelik alınan tedbirler yetersiz kalıyor. Finans sistemine yönelik güven bunalımı ve düşmeye devam eden konut fiyatları ise faturanın her geçen gün kabarmasına neden oluyor. Sorunun kaynağı olarak gösterilen türev ürünlerin miktarı ise 120 trilyon dolar! İşte bu yüzden ABD ve İngiltere gibi dünya devlerinin açıkladığı paketler yetersiz kalıyor. Gelişmiş ülkelerdeki bankaların kamulaştırılması sorunu çözecek gibi görünmüyor. Sırada 2 trilyon dolarlık hedge fonlar var. Krizin etkilerini ve dünyayı nasıl bir riskin beklediğini görebilmek için kriz iyi okumak gerekiyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) hazırladığı rapor ise dünyayı bekleyen riskleri göz önüne seriyor İşte bir çöküşün hikayesi ve dünyayı bekleyen riskler.
-2001 sonrasında ABD ekonomisini toparlamak için hızla indirilen faizler. (2001-2004 dönemi), kredi kullanma talebini artırdı.
-Artan kredi hacmi emlak fiyatlarını yükseltti. Yükselen emlak fiyatları, yeni kredi alınabilmesini sağladı. (ipotekli-garantili menkule, ikinci-üçüncü ipotek yapılarak bulunan kaynakla yeni harcama yapma imkanı sağlandı.)
-2002 yılında inşaat sektörü ile ekonomiyi canlandırmak ve düşük gelirlilerin konut sahibi olabilmelerini kolaylaştırmak amacıyla yeni düzenlemeler yapıldı. (“subprime mortgage”-düşük kaliteli emlak kredileri artışının önü açıldı.)
-ABD devlet tahvillerinin hızla düşen faizleri ve artan emtia fiyatları ile yurtdışında bollaşan likidite, yeni yatırım alanları aradı.
FİNANSAL KİTLE İMHA SİLAHLERININ DOĞUŞU
İŞTE BİR ÇÖKÜŞÜN HİKAYESİ
- 2001’de Ev’in değeri 100 bin dolardı. 20 bin peşin, 80 bin dolar ipotek kredisi (mortgage) ile alınmıştı.
- 2004’de yapılan yeni bir ekspertiz ile Ev’in değeri 150 bin dolara çıktı. 2. ipotek ile bankada 50 bin dolar kredi alındı ve Otomobil yenilendi.
- 2005’te bir ekspertiz daha yapıldı ve Ev’in değeri 180 bin dolar olarak belirendi, 3. ipotek alındı ve mobilyalar yenilendi.
-2006’ya gelindiğinde artık herkes (şahıslar, emlakçı, banka vs.) Evin değerini 180 bin dolar olarak kabul ediyor ve buna göre hareket ediyordu.
-Ancak 2007’de bir gün aynı mahallede benzer bir ev satışa çıktı. Ama kimse 180 bin dolar ödemek istemedi. Ve balon patladı.
-Öyle ki, Ev’in satış fiyatı başlangıçtaki 100 bin $’ın altına (70 bin $’a) geriledi. Ev’i için 80 bin $ ipoteğe giren Ev sahibi de, haliyle ödeme yapmak istemedi.
-Alacaklarını tahsil edemeyen bankalar, borçlarını ödeyecek kaynak bulamayınca mali sistem durdu. Bankalar birbirine bile borç vermeyince likidite krizi başladı.
DÜNYAYI BEKLEYEN RİSKLER
TÜRKİYE’Yİ BEKLEYEN RİSKLER?
Riski Azaltan Faktörler;
- 2001’den farklı olarak Kamu maliyesi çok daha iyi durumda.
- Bankacılık sistemi çok daha sağlam ve ‘çürüklerinden ayıklandı.”
- Mali sistemde Denetim ve Gözetim güçlendirilmiş durumda.
ALINMASI GREKEN DERSLER
- Her kriz, sistemdeki bir bozukluğa işarettir ve düzeltme fırsatı verir.
- Ama her düzeltmenin bir yan etkisi olacaktır. Kriz yönetimi, bu etkiyi en azda tutmaktır.
- Kişilerin servetlerindeki artış ile gelirlerindeki artış paralel değilse, servetler gelirden fazla artıyorsa, sistemde bir bozulma olduğuna işarettir.
- Krizin faturası herkese çıkacaktır.
- İhracat pazarlarını çeşitlendirmek gerekiyor.
- Tedbirli olmanın zamanı
- Böyle zamanlarda bilançolardaki uyumsuzluklar (vade, kur vb.) potansiyel risk doğuran alanlardır.
- Gayrimenkul ve Emtia fiyatları gevşeyecek.
- Kredi maliyetleri artacak, krediyle yapılacak yatırımın verimliliği ve karlılığı daha fazla önem kazandı.
- Finansman müdürünüze ve iş geliştirme müdürünüze iyi bakın, yoksa mutlaka edinin.
- “Küçük olsun benim olsun” veya “ne iş olsa yaparız, biz her iş’te varız” devri bitti.
Ali KILIC
kaynak : haberturk
10.10.2008 11:46
Kapitalist sistemi alt üst eden, dev bankaları çöküşe sürükleyen krize yönelik alınan tedbirler yetersiz kalıyor. Finans sistemine yönelik güven bunalımı ve düşmeye devam eden konut fiyatları ise faturanın her geçen gün kabarmasına neden oluyor. Sorunun kaynağı olarak gösterilen türev ürünlerin miktarı ise 120 trilyon dolar! İşte bu yüzden ABD ve İngiltere gibi dünya devlerinin açıkladığı paketler yetersiz kalıyor. Gelişmiş ülkelerdeki bankaların kamulaştırılması sorunu çözecek gibi görünmüyor. Sırada 2 trilyon dolarlık hedge fonlar var. Krizin etkilerini ve dünyayı nasıl bir riskin beklediğini görebilmek için kriz iyi okumak gerekiyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) hazırladığı rapor ise dünyayı bekleyen riskleri göz önüne seriyor İşte bir çöküşün hikayesi ve dünyayı bekleyen riskler.
-2001 sonrasında ABD ekonomisini toparlamak için hızla indirilen faizler. (2001-2004 dönemi), kredi kullanma talebini artırdı.-Artan kredi hacmi emlak fiyatlarını yükseltti. Yükselen emlak fiyatları, yeni kredi alınabilmesini sağladı. (ipotekli-garantili menkule, ikinci-üçüncü ipotek yapılarak bulunan kaynakla yeni harcama yapma imkanı sağlandı.)
-2002 yılında inşaat sektörü ile ekonomiyi canlandırmak ve düşük gelirlilerin konut sahibi olabilmelerini kolaylaştırmak amacıyla yeni düzenlemeler yapıldı. (“subprime mortgage”-düşük kaliteli emlak kredileri artışının önü açıldı.)
-ABD devlet tahvillerinin hızla düşen faizleri ve artan emtia fiyatları ile yurtdışında bollaşan likidite, yeni yatırım alanları aradı.
FİNANSAL KİTLE İMHA SİLAHLERININ DOĞUŞU
İŞTE BİR ÇÖKÜŞÜN HİKAYESİ
- 2001’de Ev’in değeri 100 bin dolardı. 20 bin peşin, 80 bin dolar ipotek kredisi (mortgage) ile alınmıştı.
- 2004’de yapılan yeni bir ekspertiz ile Ev’in değeri 150 bin dolara çıktı. 2. ipotek ile bankada 50 bin dolar kredi alındı ve Otomobil yenilendi.
- 2005’te bir ekspertiz daha yapıldı ve Ev’in değeri 180 bin dolar olarak belirendi, 3. ipotek alındı ve mobilyalar yenilendi.
-2006’ya gelindiğinde artık herkes (şahıslar, emlakçı, banka vs.) Evin değerini 180 bin dolar olarak kabul ediyor ve buna göre hareket ediyordu.
-Ancak 2007’de bir gün aynı mahallede benzer bir ev satışa çıktı. Ama kimse 180 bin dolar ödemek istemedi. Ve balon patladı.
-Öyle ki, Ev’in satış fiyatı başlangıçtaki 100 bin $’ın altına (70 bin $’a) geriledi. Ev’i için 80 bin $ ipoteğe giren Ev sahibi de, haliyle ödeme yapmak istemedi.
-Alacaklarını tahsil edemeyen bankalar, borçlarını ödeyecek kaynak bulamayınca mali sistem durdu. Bankalar birbirine bile borç vermeyince likidite krizi başladı.
DÜNYAYI BEKLEYEN RİSKLER
- Düşük faiz ve yüksek likidite döneminin sonu.
- Likidite ve kredi daralması –Büyüme’nin düşmesi.
- Küresel bankacılık sisteminin yeniden yapılanması. (Son kalan 2 büyük yatırım bankası GoldmanSachs ve MorganStanley, yatırım bankacılığından çekildi.)
- Serbest piyasa ekonomisi ‘kurallı piyasa ekonomisine dönüşecek’ yeni bir denetim-gözetim sistemi kurulacak.
- Bankaların aktiflerindeki kötü krediler, kurulacak bir kamusal tasfiye şirketine devredilecek.
- Bu şirketi kurmak üzere hazırlanan 700 milyar dolarlık kurtarma paketi BD kamu borcu ve bütçe açığını hızla artıracak.
TÜRKİYE’Yİ BEKLEYEN RİSKLER?
Riski Azaltan Faktörler;
- 2001’den farklı olarak Kamu maliyesi çok daha iyi durumda.
- Bankacılık sistemi çok daha sağlam ve ‘çürüklerinden ayıklandı.”
- Mali sistemde Denetim ve Gözetim güçlendirilmiş durumda.
ALINMASI GREKEN DERSLER
- Her kriz, sistemdeki bir bozukluğa işarettir ve düzeltme fırsatı verir.
- Ama her düzeltmenin bir yan etkisi olacaktır. Kriz yönetimi, bu etkiyi en azda tutmaktır.
- Kişilerin servetlerindeki artış ile gelirlerindeki artış paralel değilse, servetler gelirden fazla artıyorsa, sistemde bir bozulma olduğuna işarettir.
- Krizin faturası herkese çıkacaktır.
- İhracat pazarlarını çeşitlendirmek gerekiyor.
- Tedbirli olmanın zamanı
- Böyle zamanlarda bilançolardaki uyumsuzluklar (vade, kur vb.) potansiyel risk doğuran alanlardır.
- Gayrimenkul ve Emtia fiyatları gevşeyecek.
- Kredi maliyetleri artacak, krediyle yapılacak yatırımın verimliliği ve karlılığı daha fazla önem kazandı.
- Finansman müdürünüze ve iş geliştirme müdürünüze iyi bakın, yoksa mutlaka edinin.
- “Küçük olsun benim olsun” veya “ne iş olsa yaparız, biz her iş’te varız” devri bitti.
Ali KILIC
kaynak : haberturk
Yorumlar
Yorum Gönder