SSH Nedir? SSH Komutları Nelerdir?

SSH Nedir?

SSH bilgisayar-bilgisayar, bilgisayar-sunucu, sunucu-sunucu bağlantı çeşitleri içerisinde güvenli iletişimi sağlayan bir protokoldür.

Sunucunuza SSH ile bağlanmak için gereken yetkilere (kullanıcı adı ve şifre) sahip olmanız gerekir. SSH’ın gelen olarak yetkili kullanıcısı root‘tur.

Hosting firmanız size SSH bağlantısı imkanı büyük ihtimalle tanımayacaktır, SSH kullanabilmeniz için sunucunuz size ait olması büyük avantajdır.

SSL ile SSH’ı karıştırmamak gerekir. SSH’ın açılımı “Secure Shell” yani “Güvenli Kabuk”‘tur. SSL ise “Secure Sockets Layer”‘ın kısaltılmışıdır.

SSH’ın temel unsurları şunlardır :

• authentication / Kimlik denetimi
• encryption / Şifreleme
• integrity / Bütünlük

Bu temel bilgilerin dışında, detaylı bilgi almak için Huzeyfe Önal‘ın yazdığı bu makaleyi ve cmsturk’te ki bu makaleyi incelebilirsiniz.

Özetle şunu söyleyebilirim ki SSH üzerinde yeterli bir kontrol oluşturmak istiyorsanız unix komutlarına hakim olmanız gereklidir. Nitekim SSH komutları olarak anılan komutlar aslında unix komutlarıdır.

Bir benzetme ile açıklamak gerekirse SSH’ı telnet’e benzetebiliriz. Bir çoğunuz mutlaka telnet kullanmıştır veya en azından adını duymuştur. Telnet güvensiz bir ortamdır ! Hatta güvenlik açısından, eğer kullanılmıyor ise kapatılması, yani hizmetin durdurulması tavsiye edilir. Peki telnet neden güvensizdir? Tahmin edebileceğiniz üzere iletişimi şifresiz olarak yaptığı için.. Telnet ve SSH iletişim için kullanılan iki ayrı protokol olmasına rağmen biri iletişimi plain text, yani çıplak metin, yani şifresiz olarak gerçekleştirirken, diğer protokol yani SSH bir çok şifreleme algoritması kullanır. Bir diğer fark ise, eski telnet sürümlerinde sunucunun kritik konfigürasyon ayarları değiştirilebiliyordu ve bu durum bilgisiz bir kullanıcı tarafından gerçekleştirildiği takdirde güvenlik zaaflarına yol açıyordu, SSH bu sorunu aşmış bir protokoldür.

SSH Nasıl Çalışır?

1. İstemci sunucuya asıllama isteğinde bulunur.

2. Sunucu İstemci’ ye 1024 bitlik açık makine anahtarını (host key) ve 768 bitlik açık RSA sunucu anahtarını (server key) gönderir.
Host key : Doğru sunucuya (istenilen) bağlanmak için kullanılır.

Server key : Host key ele geçse bile mesajın açılmasını önlemek amacıyla kullanılır.

3. Eğer istemci makine anahtarını kabul ederse oturum anahtarı olarak kullanılmak üzere 256 bitlik rastgele bir sayı üretir ve bu sayıyı açık makine ve sunucu anahtarlarıyla 2 defa şifreleyerek sunucuya gönderir.

4. Sunucu bu mesajı açar ve oturum anahtarını elde eder. Sunucu istemciye şifreli olarak bir onay mesajı gönderir.

Bu onay mesajının alınması istemciye sunucunun oturum anahtarını elde ettiği bilgisini verir.

Bazı durumlarda istemcinin de asıllanması gerekebilir. Bunun için iki yöntem vardır :

Şifre Asıllaması : Kullanıcı şifresi SSH ile şifrelenmiş olarak sunucuya gönderilir.

RSA Asıllaması : Sunucu rastgele ürettiği bir sayıyı kullanıcının açık anahtarı ile şifreleyerek istemciye gönderir. İstemci sadece kullanıcının gizli anahtarını biliyorsa bu sayıyı açabilir. Kullanıcı açtığı bu sayının MD5 ile özünü alır ve sunucuya gönderir.

Her iki durumda da sunucu bir asıllama başarılı / başarısız mesajı gönderir. Eğer kullanıcı başarıyla asıllandıysa oturum başlar, aksi durumda kullanıcının oturum isteği reddedilir.

SSH ile neler yapabiliriz?

- Uzak kullanıcı üzerinden kabuğa bağlanmak mümkündür.

- Uzak kullanıcıda tek bir komut çalıştırılabilir.

- Lokal bilgisayardan uzak bilgisayara dosya kopyalanabilir.

- SSH dosya gönderim protokolüyle FTP ile dosya transferine güvenli bir alternatif olabilir.

- Port yönlendirme için kullanılabilir.

- OpenSSH server ve client kullanılarak şifrelenmiş bir VPN oluşturulabilir.

- Otomatik olarak uzaktan server kontrolü ve yönetimi sağlanabilir.

SSH Komutları Nelerdir?

Şimdilik burada vereceğim komutlara çok kafanızı takmayın, sadece bir göz atın yeter. Bir daha ki makalede bu komutların kullanımı zaten detaylı olarak anlatılacak. Bu makale bir giriş makalesi niteliğinde yazılmıştır. Elinizin altında bulunsun.

• ls Dizinde bulunan herşeyi listeler.
• ls -a Gizli dosyalar ve dizinlerle beraber listeler.
• ls -l Bütün dosyaları boyut ve tarihini göstererek listeler.
• tar -zxpf Uzantısı tar.gz olan sıkıştırılmış dosyaları açar.
• tar -xpf Uzantısı .tar olan dosyaları açar.
• gunzip Uzantısı .gz olan dosları açar.
• cp Dosyayı kopyalar.
• mv Bir dosyayı başka bir dizine taşımanızı sağlar ya da dosya adını değiştirir.
• mkdir Yeni bir dizin oluşturmanızı sağlar.
• rmdir Belirtilen dizini silmenizi sağlar.
• rm Dosya silmenizi sağlar.
• rm -rf Dizin silmenizi sağlar.
• cd Belirtilen dizine geçmenizi sağlar.
• cd .. Bir üst dizine geçmenizi sağlar.
• cd ~ En üst dizine çıkmanızı sağlar.
• pwd O anda bulunduğunuz dizini görüntüler.
• pico Belirtilen dosyayı text editör ile düzenlemenizi sağlar.
• ftp Belirtilen siteye FTP bağlantısı sağlar.
• lynx Belirtilen siteyi görüntüler.
• df Harddisk istatistiklerini gösterir.
• quota Disk kullanımınızı gösterir.
• uname İşletim sisteiminin durumunu gösterir.
• whoami Kendi bilgilerinizi gösterir.
• who Sunucuya bağlı olanları gösterir.
• last Hesabınıza yapılan en son bağlantıyı gösterir.
• whereis Belirtilen dosyanın nerede olduğunu gösterir.
• BitchX IRC programını çalıştırır.
• mail Postalarınızı kontrol eder.
• ps -x Sizin çalıştırdığınız işlemleri gösterir.
• ps -a Sunucuda çalıştırılan tüm işlemleri gösterir.
• ps -ux Çalıştırılan işlemlerin CPU/RAM kullanımıyla gösterir.
• kill Pid numarası verilen işlemi durdurur.
• kill -9 Pid numarası verilen eggdrop işlemini durdurur.
• killall Belirtilen program türündeki tüm işlemleri durdurur.
• whatis Belirtilen komutun açıklamasını verir.
• man Komut hakkında yardım görüntüler
• passwd Shell hesabınıza girerken kullandığınız şifreyi değiştirmenizi sağlar.
• vhosts ya da vhost Sistemde bulunan vhostları (virtual host) listeler.(BNC için kullanabilirsiniz)
• Root’tayken hesap açmak : adduser login & chown mavigok /home/login & passwd pass1 , passwd pass2
• reboot: Sunucuya restart atar
• service mysql restart: mysql restart atar
• service httpd restart: apache ye rest atar
• service httpd stop : Sitelere ulaşımı kapatır
• apf -d ipadresi : verilen ipe ban atar
• service apf restart : apf ye restart atar
• netstat -n : sunucuya baglanan ipleri gösterir
• netstat -a sunucuya baglanan reseller ipleri gösterir(Proxy kullanmanız fark etmez her zaman gercek cıkış ipi görünür)
• pico : ssh üzerinden text editor ile dosya içeriğini görme ve düzenlemeye yarar.
• top : Sistem cpu kulalnımını gösterir.
• uptime : Uptime DurumuIP BAN
• ip banlama
• iptables -A INPUT -s 85.159.54.48 -j DROP
• ip ban kaldırma
• iptables -X INPUT -s 85.159.54.48 -j DROPServera dosya çekme
• wget indirilecekdosyaadresiZip açma
• unzip dosya.ziptar.gz açma
• tar -zxvf dosya.tar.gzgzip açma
• gunzip dosya.tar.gz Dosya sıkıştırmak
• tar cvzf dosyam.tar.gz sıkıştırılacak-dosyaSql Yükleme
• mysql -h dbname -u dbuser -p dbpasword < dbname.sql

Şimdilik bu kadar.

kaynak

http://www.serhatdundar.com/ssh-nedir-ssh-komutlari-nelerdir